Państwo w epoce cyfrowej - krótki opis rzeczywistości
Intensyfikacja ochrony cyberprzestrzeni w ostatnich dekadach wynika z tego, że jej wykorzystywanie niemal w równym stopniu przez wszystkich (państwa i ich instytucje, organizacje międzynarodowe i lokalne stowarzyszenia, miliardy zwykłych ludzi) obok nowych możliwości, kreuje też podatności i zagrożenia.
Wynika to z powszechnej informatyzacji i digitalizacji zasobów informacyjnych, z usieciowienia wszelkich sfer aktywności ludzkiej, a w szczególności z:
- powstania, szybkiego rozwoju i upowszechnienia się globalnej sieci teleinformatycznej (Internet),
- powstawania licznych baz danych, sieci komputerowych globalnych i lokalnych z dostępem do Internetu (połączenia w obie strony),
- rozpowszechnienia się komputerów osobistych z dostępem do Internetu,
- upowszechnienia systemów łączności elektronicznej (e-mail, skype, różnego typu messengery itp.),
- komputeryzacji wszelkich sfer aktywności państwa, w tym podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, ochronę i obronę, reagowanie kryzysowe itp.,
- automatyzacji produkcji przemysłowej z systemami zdalnego sterowania (przez czy też za częściwoym pośrednictwem Internetu),
- wzmożonego zapotrzebowania na informację naukową i specjalistyczną, wynikające z rosnącej złożoności rzeczywistości;
Konsekwencją tych procesów jest rosnące uzależnienie państw jako organizacji o charakterze politycznym od systemów i sieci teleinformatycznych. Zarówno w sferze dysponowania nowoczesną, niezawodną infrastrukturą wraz z oprogramowaniem umożliwiającym jej eksploatację zgodnie z oczekiwaniami, jak i specjalistami dającymi rękojmię utrzymania tej infrastruktury na satysfakcjonującym poziomie technicznym i zachowania tajemnicy co do zasobów, infrastruktury i zasad jej działania (stosownie do wymaganego poziomu).
Dodatkowo, konieczne staje się ochrona tych zasobów technicznych (hardware i software) oraz ludzkich.
Państwo – historycznie ugruntowana (1648) organizacja współczesnych społeczeństw, odznaczająca się wysokim stopniem zorganizowania. Celem i sensem istnienia państw jest dobro człowieka, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym, jako cząstki społeczeństwa.
Bezpieczeństwo narodowe to taki stan państwa i jego narodu (społeczeństwa), w którym dominuje przekonanie o pewności przetrwania (państwa jako instytucji, narodu jako grupy etnicznej, biologicznego przeżycia ludności), zachowania integralności terytorialnej, niezależności politycznej, stabilności wewnętrznej oraz satysfakcjonującej jakości życia ludności.
Tradycyjnie wyróżnia się sfery bezpieczeństwa polityczną, militarną, społeczną, ekonomiczną i ekologiczną. W ostatnich dekadach rośnie jednak zależność państw od korporacji ponadnarodowych (kapitał, inwestycje, badania w najdroższych sferach…) i coraz mocniej zaznacza się zależność państw od zdolności do przetwarzania danych i utrzymania efektywnej komunikacji elektronicznej.
W tej sytuacji cyberprzestrzeń nie jest jeszcze jedną sferą aktywności państwa - cyberprzestrzeń de facto spaja wszystkie inne sfery.
Cyberbezpieczeństwo nie jest jeszcze jednym sektorem bezpieczeństwa - ma ogromny wpływ na wszystkie inne sektory - ma charakter wszechogarniający.
CYBERBEZPIECZEŃSTWO DETERMINUJE BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE W STOPNIU ZNACZNIE WIĘKSZYM NIŻ INNE SFERY BEZPIECZEŃSTWA
Jakość ochrony cyberprzestrzeni ma decydujący wpływ na:
- sprawność funkcjonowania państwa jako instytucji (korespondencja między urzędami administracji rządowej i samorządowej; gromadzenie, przetwarzanie, przesyłanie informacji...)
- wszystkie sfery aktywności społecznej (przemysł wszelkiego rodzaju, usługi, bankowość...),
- jakość życia obywateli (np. funkcjonowanie systemu łączności, w tym Internet, telewizji, dystrybucji ciepła, paliw na stacjach benzynowych, energii elektrycznej - wymagają sprawnych systemów teleinformatycznych)